A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

Ł

M

N

O

P

R

S

T

U

W

Z


Zaburzenie

Dowolne zjawisko elektromagnetyczne, które może obniżyć jakość działania urządzeń albo niekorzystnie wpłynąć na materię ożywioną i nieożywioną. Zaburzenia elektromagnetyczne mogą być szumem elektromagnetycznym, niepożądanym sygnałem lub stanowić zmianę w samym ośrodku propagacji.


Zakłócenia wzajemne

Zakłócenia pochodzące z dwóch lub więcej elektrycznych lub elektronicznych systemów, które oddziałują na te systemy na zasadzie wzajemności.


Zakłócenie

1) Skutek niepożądanej energii odbieranej w systemie radiokomunikacyjnym, będącej wynikiem emisji, promieniowania, lub indukcji bądź ich kombinacji, objawiający się jako każde pogorszenie jakości odbioru, błędne odczytanie lub utrata informacji, która mogła by zostać uzyskana przy braku takiej niepożądanej energii. 2) Ogólnie obca energia pochodząca ze źródeł naturalnych lub stworzonych przez człowieka, która utrudnia odbiór pożądanych sygnałów.


Zakłócenie akceptowalne

Zakłócenie o większym poziomie niż określony dla zakłócenia dopuszczalnego i które zostało uzgodnione między dwiema lub więcej administracjami bez uszczerbku dla innych administracji.

Uwagi

Termin stosowany przy koordynacji transgranicznej.


Zakłócenie dopuszczalne

Występujące lub przewidywane zakłócenie, odpowiadające kryteriom ilościowym zakłóceń i kryteriom współużytkowania zawartym w Regulaminie Radiokomunikacyjnym lub w Zaleceniach ITU-R lub w szczególnych porozumieniach przewidzianych w Regulaminie Radiokomunikacyjnym.

Uwagi

Termin stosowany przy koordynacji transgranicznej.


Zakłócenie sąsiedniokanałowe

Zakłócenie spowodowane przez zewnętrzną moc pochodzącą od sygnału transmitowanego w sąsiednim kanale.


Zakłócenie szkodliwe

Zakłócenia, które uniemożliwiają pracę służb radionawigacji lub innych służb działających na rzecz bezpieczeństwa, albo które poważnie obniżają jakość, przerywają w sposób powtarzający się lub uniemożliwiają działalność służby radiokomunikacyjnej używanej zgodnie z Regulaminem Radiokomunikacyjnym.


Zakres częstotliwości

Ciągły zbiór częstotliwości (przedział) o określonych wartościach skrajnych. Zakres częstotliwości określa się poprzez podanie dwóch wartości liczbowych jednoznacznie określających odpowiadający mu przedział, np. granicznych wartości częstotliwości.


Zalecenie (w telekomunikacji)

Dokument wydany przez międzynarodową organizację telekomunikacyjną (np. ITU czy CEPT) rekomendujący krajom członkowskim sposób rozwiązania jakiegoś problemu związanego z telekomunikacją.


Zanik logarytmiczno-normalny

Zaniki istniejące w kanale, w którym pasmo koherencji jest mniejsze niż szerokość pasma sygnału. W związku z tym różne częstotliwości składowe sygnału doznają zaniku o różnej głębokości (zaniku zdekorelowanego).


Zanik sygnału

Losowe (chwilowe) zmniejszenie poziomu odbieranego sygnału dla danej częstotliwości zależnie od czasu i / lub miejsca.


Zaniki selektywne częstotliwościowo

Zaniki istniejące w kanale, w którym pasmo koherencji jest mniejsze niż szerokość pasma sygnału. W związku z tym różne częstotliwości składowe sygnału doznają zaniku o różnej głębokości (zaniku zdekorelowanego).


Zaniki szybkozmienne

1) Zaniki sygnału wywołane ruchem stacji (lub obiektów w otoczeniu) w terenie bardzo urozmaiconym (przy propagacji wielodrogowej). 2) Zaniki powstałe wtedy, gdy czas koherencji kanału jest mały w stosunku do opóźnienia zachodzącego w kanale.

Uwagi

Zwane są inaczej fluktuacjami głębokimi szybkozmiennymi.


Zaniki wolnozmienne

1) Zaniki sygnału wywołane niejednorodnością troposfery oraz nieregularną morfologią terenu na trasie radiowej. 2) Zaniki powstałe wtedy, gdy czas koherencji kanału jest duży w stosunku do opóźnienia zachodzącego w kanale.

Uwagi

Zwane są inaczej fluktuacjami powolnymi.


Zasięg radiowy

Granica obszaru, przy której zadane kryterium jakości odbioru spełnione jest z określonym prawdopodobieństwem.

Uwagi

Może być użytkowy lub zakłóceniowy.


Zasięg użytkowy

1) Odległość od stacji nadawczej do punktu, w którym natężenie sygnału zaczyna opadać poniżej poziomu minimalnej wartości użytecznej, przy określonej kombinacji anteny (odbiorczej) oraz odbiornika lub do punktu w którym odbiór nie jest możliwy w związku z występowaniem zakłóceń interferencyjnych. 2) Odległość od współpracującego odbiornika, przy której (średni) sygnał odbierany ma moc równą czułości rzeczywistej odbiornika.


Zasięg zakłóceniowy

1) Granica obszaru poza którym nie występują szkodliwe zakłócenia. 2) Odległość od nadawczej stacji zakłócającej do punktu, w którym na wejściu odbiornika odstęp poziomów mocy sygnału użytecznego i zakłócającego jest mniejszy od pewnego, określanego na drodze pomiarów, współczynnika ochronnego.


Zastępcza moc promieniowana

Względny zysk anteny nadawczej w stosunku do zysku energetycznego półfalowej anteny dipolowej pomnożonego przez moc doprowadzoną do anteny z podłączonego nadajnika.


Zastępcza moc promieniowana izotropowo

Względny zysk anteny nadawczej w stosunku do zysku energetycznego anteny izotropowej pomnożonego przez moc doprowadzoną do anteny z podłączonego nadajnika.


Zastępcza temperatura szumów anteny

Temperatura hipotetycznego rezystora na wejściu idealnego bezszumowego odbiornika, który mogłyby generować taką samą wyjściową moc szumu w jednostce pasma częstotliwości na wyjściu antenowym przy określonej częstotliwości. Parametr pokazujący, jak dużo szumów generowanych jest w antenie.


Zastępczy promień Ziemi

Promień hipotetycznej Ziemi, dla której odległość horyzontu radiowego, zakładając prostoliniową propagację, jest taka sama jak dla rzeczywistej Ziemi przy założeniu jednolitego pionowego gradientu atmosferycznego współczynnika refrakcji.

Uwagi

Dla standardowej atmosfery, zastępczy promień Ziemi równy jest 4/3 rzeczywistego promienia Ziemi.


Zysk energetyczny anteny - dipolowy

Parametr definiowany jako stosunek energii odbieranej / nadawanej przez antenę w kierunku maksymalnego promieniowania do mocy, która byłaby odbierana / nadawana przez półfalową antenę dipolową.


Zysk energetyczny anteny – izotropowy

Parametr definiowany jako stosunek energii odbieranej / nadawanej przez antenę w kierunku maksymalnego promieniowania do mocy, która byłaby odbierana / nadawana przez antenę izotropową.


Zysk kierunkowy anteny

Parametr definiowany jako stosunek maksymalnej gęstości promieniowania (mocy odbieranej) do średniej gęstości promieniowania (mocy odbieranej) w antenie bezstratnej.